1. gr.

Reglugerð þessi tekur til vinnustaðanáms, nánar tiltekið til starfsþjálfunar á vinnustað og náms á námssamningi, og til heimilda skóla til þess að fela aðila utan hans umsýslu með náms- og/eða starfsþjálfunarsamningum.

2. gr.

Merking orða í reglugerð þessari er sem hér segir:

Námssamningur: Samningur milli nemanda og fyrirtækis um vinnustaðanám og starfs­þjálfun á vinnustað. Námssamningar skulu vera í samræmi við gildandi kjara­samning fyrir nemendur í viðkomandi starfsnámi.

Starfsþjálfunarsamningur: Samningur milli skóla og vinnustaðar, samtaka eða aðila sem er hæfur til að veita nemanda tilskilda þjálfun og menntun í samræmi við 28. gr. laga nr. 92/2008 um framhaldsskóla.

3. gr.

Ekki má taka yngri einstakling en 16 ára á námssamning. Í starfsgreinum þar sem vinnu­hættir, vinnuskilyrði, vinnutími eða önnur atriði gera slíkt nauðsynlegt getur mennta­mála­ráðherra áskilið hærra aldursmark eða ef önnur lög kveða svo á um. Dag­vinnu­tími iðnnema skal vera hinn sami og sveina í hlutaðeigandi iðngrein samkvæmt kjara­samningi. Við gerð samnings við einstakling undir 18 ára skal gæta ákvæða X. kafla laga nr. 46/1980 um aðbúnað, hollustuhætti og öryggi á vinnustöðum. Foreldri eða forráða­maður ólögráða nemanda staðfestir samþykki sitt fyrir námssamningi með undir­ritun sinni á samninginn.

4. gr.

Framhaldsskólar bera ábyrgð á að gerðir séu náms- og starfsþjálfunarsamningar í þeim greinum þar sem nám á vinnustað er hluti af starfsnámi samkvæmt aðalnámskrá. Náms­samningur skal staðfestur af umsýsluaðila innan mánaðar frá undirskrift samnings­aðila.

Framhaldsskólar geta samið við aðila utan hans um að annast umsýslu með gerð og stað­festingu námssamninga. Sömu aðilar hafa þá með höndum ógildingu sömu samninga ef til þess kemur.

5. gr.

Skóli og fyrirtæki eða stofnun gera með sér samning um starfsþjálfun nemenda skólans sem fer fram á viðkomandi vinnustað. Í samningnum er kveðið á um inntak og fyrir­komulag þeirrar starfsþjálfunar sem þar er veitt. Samningurinn er gerður í tvíriti og heldur hvor samningsaðili sínu eintaki.

Skóli, eða annar aðili sem hefur með höndum gerð og staðfestingu námssamninga, ákveður form samnings og leggur til eyðublöð fyrir hann. Í námssamning skal skrá upphaf náms, áætluð námslok svo og skóla þar sem nám er stundað. Námssamningurinn skal einnig kveða á um réttindi og skyldur vinnuveitanda og nemanda og markmið vinnu­staða­náms. Samningurinn er gerður í fjórriti og skal hvor samningsaðili halda sínu eintaki, skóli einu eintaki og umsýsluaðili einu eintaki í þeim tilvikum þegar gerð samnings hefur verið framseld aðila utan skólans. Námssamningi skal fylgja námsáætlun nemandans staðfest af skóla þar sem nám er stundað.

6. gr.

Við gerð námssamnings er heimilt að meta til styttingar á námstíma nám eða starfs­reynslu sem nemandi hefur aflað sér áður en samningurinn var gerður og getur talist nýtast í hinu nýja námi, sbr. reglur menntamálaráðherra um raunfærnimat sem birtar eru í aðalnámskrá framhaldsskóla. Kveði námskrá á um sérstök skilyrði fyrir stað­festingu námssamnings, svo sem um tiltekið undirbúningsnám áður en samningur er gerður, ganga þau framar þegar svo ber undir. Komi til styttingar skal liggja fyrir yfirlýsing fyrirtækis um vinnutíma, í hverju starfið hefur verið fólgið og staðfesting lífeyrissjóðs eða skattstjóra um að tilskilin gjöld hafi verið innt af hendi.

7. gr.

Fyrirtæki skuldbindur sig með gerð námssamnings til að veita nemanda kennslu í greininni og sjá svo um að hann hafi að námstíma loknum hlotið alhliða þjálfun í öllum störfum er viðkomandi starfsgrein tekur til og hafi tileinkað sér meðferð, hirðingu og beitingu þeirra efna, áhalda og tækja sem notuð eru í starfsgreininni. Þá skal þess gætt að nemandi hafi tamið sér virðingu fyrir starfi sínu og faglega sýn á þau viðfangsefni sem starfið tekur til.

8. gr.

Til að fyrirtækjum sé heimilt að taka nemendur á námssamning skulu eftirtalin skilyrði uppfyllt:

9. gr.

Starfsgreinaráð halda skrá yfir fyrirtæki sem uppfylla skilyrði sett samkvæmt reglugerð þessari og í almennum ákvæðum aðalnámskrár um vinnustaðanám.

Starfsgreinaráð getur komið á fót nemaleyfisnefnd til þess að fara yfir umsóknir ein­stakra fyrirtækja eða meistara um heimild til að taka nemendur í starfsþjálfun eða á náms­samning og afgreiða þær. Menntamálaráðherra setur nemaleyfisnefndum erindis­bréf.

10. gr.

Fyrstu 12 vikur námstíma samkvæmt námssamningi skoðast sem reynslutími eða fast hlutfall af lengd vinnustaðanáms þegar starfsþjálfun samkvæmt námskrá er styttri en 30 vikur. Þó getur reynslutími aldrei verið lengri en þriðjungur starfsþjálfunar á vinnustað enda hefjist starfsþjálfun um það leyti sem samningurinn er gerður. Hvenær sem er á reynslutímanum getur hvor samningsaðili um sig slitið námssamningi án þess að tilgreina ástæður.

11. gr.

Uppfylli fyrirtæki ekki lengur ákvæði 7. gr. skal skóli útvega nemanda annan námsstað í starfsgreininni.

Heimilt er skóla, eða öðrum umsýsluaðila, að fela fleiri en einu fyrirtæki að annast vinnu­staða­nám og starfsþjálfun nemanda þegar þannig ber við að fyrirtæki hefur ekki nægi­lega fjölþætt verkefni til að unnt sé að kenna starfið fullkomlega innan veggja eins fyrir­tækis.

12. gr.

Aðilar námssamnings geta slitið honum:

Ef svo er ástatt sem greinir í a- og c-lið 1. mgr. en fyrirtæki eða nemi slíta ekki náms­samningi getur skóli eða annar umsýsluaðili námssamnings slitið samningi að undan­genginni athugun.

Aðilum er heimilt að slíta námssamningi ef þeir koma sér saman um það. Þegar samningi er slitið skal það jafnan tilkynnt skóla eða öðrum umsýsluaðila námssamninga.

Verði endurtekin slit á námssamningum af hálfu fyrirtækis eða fyrirtæki verður sannan­lega uppvíst að því að vanrækja kennslu missir fyrirtækið rétt sinn til þess að annast kennslu nemenda á vinnustað.

Hafi nemandi áður stundað nám hjá öðrum aðila en slitið námssamningi við hann, sbr. c- og d-lið 1. mgr., skal sá tími er hann vann hjá honum dragast frá fullum námstíma hjá seinni samningsaðila í sömu starfsgrein.

13. gr.

Sé námssamningi slitið eftir að reynslutími er liðinn skal skóli eða annar umsýsluaðili, sbr. 4. gr., skrá ástæðu samningsslitanna. Óski aðili einhliða eftir slitum námssamnings þegar reynslutími er liðinn skal það gert skriflega og mótaðila samnings jafnframt gefinn kostur á að tjá sig um beiðnina. Uppsagnarfrestur samnings í slíkum tilvikum skal alla jafna vera einn mánuður.

Ágreiningi nemanda og fyrirtækis er kann að rísa vegna samningsslita skal vísað til skóla­meistara eða annars umsýsluaðila námssamninga sem leiðbeinir nemanda um mögu­lega málsmeðferð og leiðir til að ljúka starfsþjálfun hans.

14. gr.

Takist ekki að leysa ágreining um réttindi og skyldur nemanda eftir hefðbundnum leiðum má skjóta honum til menntamálaráðherra. Einnig verður ágreiningi um rétt fyrirtækis til þess að annast kennslu nemenda skotið til menntamálaráðherra.

15. gr.

Reglugerð þessi, sem sett er samkvæmt 28. gr. laga nr. 92/2008 um framhaldsskóla, öðlast þegar gildi. Jafnframt er felld úr gildi reglugerð nr. 280/1997 um námssamninga og starfsþjálfun.